Utraciłem prawo jazdy na okres 3 miesięcy z powodu przekroczenia prędkości na terenie zabudowanym. Jednak wniosek o wydanie dokumentu prawa jazdy złożyłem dopiero po roku. Wydział komunikacji odmówił mi jednak wydania prawa jazdy informując mnie, że muszę ponownie zdawać egzamin z powodu złożenia wniosku o wydanie prawa jazdy po upływie roku od dnia jego zatrzymania. Czy wydział komunikacji ma rację nie wydając mi prawa jazdy, jeśli zakaz był na trzy miesięcy a tylko wniosek wydanie dokumentu był złożony po upływie roku?

Warunkiem poddania się sprawdzeniu kwalifikacji osoby ubiegającej się o zwrot prawa jazdy jest pozbawienie prawa jazdy na okres ponad jednego roku. Jeżeli zatrzymanie prawa jazdy obejmowało okres jednego roku lub krótszy, jest to niedopuszczalne. Ustawa dla poddania się sprawdzeniu kwalifikacji wprost wymaga, by prawo jazdy zostało zatrzymane na okres dłuższy niż rok. Zwrot ten dotyczy terminu określonego w orzeczeniu o zakazie prowadzenia pojazdów a nie terminu rzeczywistego, faktycznego nieposiadania prawa jazdy. W niniejszej sprawie okres zakazu prowadzenia pojazdów nie przekroczył roku, co eliminuje konieczność poddania się przez kierowcę sprawdzeniu kwalifikacji. W związku z powyższym odmowa przyjęcia od kierowcy wniosku o wydanie prawa jazdy stanowiło naruszenie art. 49 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, zgodnie z którym sprawdzeniu kwalifikacji w formie egzaminu państwowego podlega osoba ubiegająca się o przywrócenie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdami silnikowymi lub tramwajem cofniętego na okres przekraczający rok lub cofniętego w związku z utratą kwalifikacji oraz zwrot zatrzymanego prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem, którego była pozbawiona na okres przekraczający rok.

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego (I OSK 866/06) z dnia 27 czerwca 2007 roku „przez „pozbawienia prawa jazdy” należy rozumieć określone kategorie prawne przewidziane w kodeksach karnych i wykroczeń oraz w ustawie Prawo o ruchu drogowym, a nie stany faktyczne, jak na przykład nieodebranie prawa jazdy od organu administracji (por. wyr. NSA z dnia 28 listopada 1984 roku SA/Wr 566/84, ONSA 1984, nr 2, poz. 112 oraz wyrok NSA z dnia 14 września 1984 roku III SA 501/84 niepubl.).

A zatem zwrot „pozbawiony na okres przekraczający 1 rok” oznacza czasową utratę prawa jazdy, mającą swoje umocowanie prawne w określonym wyroku, postanowieniu, czy też decyzji administracyjnej. Wyłącznie okres faktycznego pozbawienia prawa jazdy, wynikający wprost z określonych tytułów prawnych przesądza o terminie pozbawienia prawa jazdy, a nie czas jaki w rzeczywistości osoba pozostawała bez prawa jazdy. Okres, przez który kierujący nie czynił starań o odzyskanie zatrzymanego prawa jazdy, mimo upływu okresu zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, nie może być wliczony do okresu pozbawienia prawa jazdy.”

Wielokrotnie w orzecznictwie zwracano uwagę na to że:

1. „Przez «pozbawienie prawa jazdy», należy rozumieć określone kategorie prawne przewidziane w Kodeksie karnym i w Kodeksie wykroczeń oraz w ustawie – Prawo o ruchu drogowym” (Wyrok WSA w Szczecinie z dnia 4 listopada 2009 r., sygn. I SA/Sz 871/09.)
2. „pojęcie «pozbawienia na okres przekraczający jeden rok» ma charakter prawny, pozbawienie może nastąpić tylko na okres określony w decyzji lub w wyroku sądowym” (Wyrok NSA z dnia 17 listopada 2008 r., sygn. I OSK 1457/07, LEX nr 525955; wyrok NSA z 28 listopada 1984 r., sygn. SA/WR/566/84, ONSA 1984, nr 2, poz. 112; wyrok NSA z dnia 14 września 1984 r., sygn. III SA 501/84, niepubl.)
3. „Zwrot «pozbawiony na okres przekraczający 1 rok» oznacza czasową utratę prawa jazdy, mającą swoje umocowanie prawne w określonym wyroku, postanowieniu czy też decyzji administracyjnej” Wyrok NSA z dnia 27 czerwca 2007 r., sygn. I OSK 866/06,

W związku z powyższym  okres, przez który kierowca nie czyniła starań o odzyskanie zatrzymanego prawa jazdy, mimo upływu okresu zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, nie może być wliczony do okresu pozbawienia prawa jazdy.