Ubezwłasnowolnienie drugiego człowieka może nastąpić tylko w wyjątkowych sytuacjach i pociąga za sobą bardzo poważne konsekwencje dla osoby ubezwłasnowolnionej. Dlatego złożenie wniosku o ubezwłasnowolnienie całkowite jest zawsze bardzo poważną decyzją. Zwłaszcza że ubezwłasnowolnienie następuje w większości przypadków na wniosek osoby najbliższej. Składając wniosek o ubezwłasnowolnienie bliskiej nam osoby powinniśmy kierować się wyłącznie jej dobrem. Ubezwłasnowolnienie ma bowiem sens wyłącznie w sytuacji gdy osoba ubezwłasnowolniana swoim zachowaniem lub stanem w jakim się znajduje zagraża sobie lub innym osobom. Częstą przyczyną ubezwłasnowolnień jest alkoholizm lub narkomania bowiem osoby dotknięte tymi uzależnieniami bardzo rzadką chcą poddawać się leczeniu odwykowemu. Natomiast rodzina chcąca ratować zdrowie i życie bliskich dotkniętych alkoholizmem lub narkomanią aby rozpocząć przymusowe leczenie musi najpierw doprowadzić do ich ubezwłasnowolnienia.

W polskim porządku prawnym ubezwłasnowolnić całkowicie można wyłącznie osobę która ukończyła trzynaście lat. Ponadto ubezwłasnowolnienie całkowite maże dotyczyć wyłącznie osoby  dotkniętej chorobą psychiczną, niedorozwojem umysłowym bądź też innym rodzajem zaburzeń psychicznych takim jak alkoholizm lub narkomania. Zaburzenia te muszą być na tyle silne, że osoba nimi dotknięta nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem.

Składając wniosek o ubezwłasnowolnienie z powodu choroby psychicznej lub niedorozwoju umysłowego pamiętajmy aby dołączyć do niego świadectwo lekarskie wydane przez lekarza psychiatrę o stanie psychicznym tej osoby lub opinię psychologa o stopniu niepełnosprawności umysłowej. Natomiast składając wniosek o ubezwłasnowolnienie z powodu alkoholizmu należy do niego dołączyć zaświadczenie z poradni przeciwalkoholowej. Jeśli zaś wniosek dotyczy osoby dotkniętej narkomanią należy dołączyć zaświadczenia z poradni leczenia uzależnień. Nie dołączenie tych dokumentów może bowiem skutkować odrzuceniem wniosku o ubezwłasnowolnienie. Sąd odrzuci wniosek o ubezwłasnowolnienie również w sytuacji gdy dołączone dokumenty nie potwierdzą wskazanych we wniosku zaburzeń.

Skutki ubezwłasnowolnienia są bardzo poważne i daleko idące. Osoba ubezwłasnowolniona traci bowiem całkowicie zdolność do czynności prawnych. Oznacza to, że nie może zawierać żadnych umów oraz składać oświadczeń. Natomiast każda czynność prawna której dokona staje się nieważna. Jedynymi umowami które może zawierać osoba ubezwłasnowolniona całkowicie są te powszechnie zawierane w drobnych bieżących sprawach życia codziennego. Umowa taka staje się ważna z chwilą jej wykonania, chyba że pociąga za sobą rażące pokrzywdzenie osoby niezdolnej do czynności prawnych.