Odpowiedzialność odszkodowawcza za niewywiązanie się z umowy
Nasza firma zajmuje się prowadzeniem komisu samochodowego. Kupujemy auta również za granicą. Sprawa dotyczy pewnego zakupu z Holandii. Przez dłuższy czas prowadziliśmy negocjacje z pewną firmą holenderską w sprawie zakupu samochodu. Po dojściu do porozumienia (dostaliśmy faksem zamówienie, na którym zaznaczono o jaki samochód chodzi, cenę 25.000 euro oraz oznaczoną formę płatności gotówkę, coś w rodzaju rachunku z pieczątką i podpisem tamtej firmy, my również podpisaliśmy i odesłaliśmy). Wiadomość ta przyszła do nas około 16.00, o 19.00 zamówiliśmy bilet na samolot, aby wysłać naszego pracownika z pieniędzmi i po odbiór samochodu. Gdy pracownik dojechał na miejsce firma powiedziała, że może przyjąć jedynie 10.000 euro w gotówce, a reszta musi być przelewem. Zrezygnowaliśmy z tej transakcji gdyż na dany termin mieliśmy już podpisaną umowę z osobą, która miała od nas nabyć ten samochód. Nie było więc już czasu, aby wracać z tymi pieniędzmi, wpłacać na konto i przelewać na rachunek firmy francuskiej itd. Chcielibyśmy w tej sytuacji żądać zwrotu kosztów (przelotu, korespondencji, przejazdów na terenie Holandii) od firmy holenderskiej, gdyż wprowadziła nas ewidentnie w błąd, a jako profesjonalista powinna od razu poinformować o właściwej formie płatności. Czy w opisanej sytuacji wiąże nas prawo polskie czy holenderskie (nie umawialiśmy się ze stroną holenderską jakiemu prawu ma podlegać umowa)? Czy przysługuje nam odszkodowanie? Czy do kwoty tego odszkodowania możemy doliczyć marżę, na którą liczyliśmy ze sprzedaży samochodu na podstawie umowy zawartej z osobą która miała nabyć od nas ten samochód?
Zgodnie z polskim porządkiem prawnym Państwa zagraniczny kontrahent zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności za które firma holenderska nie ponosi odpowiedzialności. Jeśli jednak powodem niesfinalizowania umowy kupna samochodu była odmowa przyjęcia zapłaty w gotówce, mimo że wcześniej firma nie zastrzegła takiego warunku, to nie można w tym przypadku mówić o okolicznościach za które nie ponoszą oni odpowiedzialności za wycofanie się z kupna samochodu. Firma holenderska ponosi odpowiedzialność nie tylko za normalne następstwa swoich działań oraz zaniechań lecz również za utracony przez Państwa zarobek. Zgodnie bowiem z kodeksem cywilnym naprawienie szkody obejmuje straty które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Państwa firma jako poszkodowany w sprawie ma prawo wyboru w jaki sposób zostanie naprawiona szkoda. Naprawienie szkody może nastąpić na dwa sposoby. Pierwszym sposobem naprawienia szkody jest przywrócenie stanu poprzedniego, natomiast drugim sposobem naprawienia szkody jest zapłata odpowiedniej sumy pieniężnej. W sytuacji gdy przywrócenie stanu poprzedniego jest niemożliwe albo pociąga za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, Państwa roszczenie może polegać jedynie na zapłacie określonej kwoty. Ponieważ naprawienie wyrządzonej Państwu szkody może nastąpić jedynie w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.